Đối tượng, điều kiện, hồ sơ, quy trình và các lưu ý khi đăng ký giảm trừ gia cảnh đối với NPT

Xác định đối tượng người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh

Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân, người phụ thuộc là người mà đối tượng nộp thuế có trách nhiệm nuôi dưỡng, bao gồm:

• Con chưa thành niên; con bị tàn tật, không có khả năng lao động;
• Các cá nhân không có thu nhập hoặc có thu nhập không vượt quá mức quy định, bao gồm con thành niên đang học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp hoặc học nghề; vợ hoặc chồng không có khả năng lao động; bố, mẹ đã hết tuổi lao động hoặc không có khả năng lao động; những người khác không nơi nương tựa mà người nộp thuế phải trực tiếp nuôi dưỡng.

1. Người phụ thuộc là con của người nộp thuế
   • Theo đó, người phụ thuộc là con của người nộp thuế gồm con đẻ, con nuôi hợp pháp, con ngoài giá thú, con riêng của vợ, con riêng của chồng, cụ thể:
   • Con dưới 18 tuổi (tính đủ theo tháng).
   • Con từ 18 tuổi trở lên bị khuyết tật, không có khả năng lao động.
   • Con đang theo học tại Việt Nam hoặc nước ngoài tại bậc học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề, kể cả con từ 18 tuổi trở lên đang học bậc học phổ thông (tính cả trong thời gian chờ kết quả thi đại học từ tháng 6 đến tháng 9 năm lớp 12) không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng.
2. Người phụ thuộc khác của người nộp thuế

• • Vợ hoặc chồng của người nộp thuế đáp ứng điệu kiện tại điểm đ, khoản 1, Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC.
  • Cha đẻ, mẹ đẻ; cha vợ, mẹ vợ (hoặc cha chồng, mẹ chồng); cha dượng, mẹ kế; cha nuôi, mẹ nuôi hợp pháp của người nộp thuế đáp ứng điều kiện tại điểm đ, khoản 1, Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC.
  • Các cá nhân khác không nơi nương tựa mà người nộp thuế đang phải trực tiếp nuôi dưỡng và đáp ứng điều kiện tại điểm đ, khoản 1, Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC bao gồm:
  • Anh ruột, chị ruột, em ruột của người nộp thuế.
  • Ông nội, bà nội; ông ngoại, bà ngoại; cô ruột, dì ruột, cậu ruột, chú ruột, bác ruột của người nộp thuế.
  • Cháu ruột của người nộp thuế bao gồm: con của anh ruột, chị ruột, em ruột.
  • Người phải trực tiếp nuôi dưỡng khác theo quy định của pháp luật.

Điều kiện để được tính là người phụ thuộc

Cá nhân được tính là người phụ thuộc theo hướng dẫn tại trên phải đáp ứng các điều kiện sau:

• Đối với người trong độ tuổi lao động phải đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:
• Bị khuyết tật, không có khả năng lao động.

Trong đó, người khuyết tật, không có khả năng lao động là những người thuộc đối tượng điều chỉnh của pháp luật về người khuyết tật, người mắc bệnh không có khả năng lao động (như bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn,…).

• Không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng.
• Đối với người ngoài độ tuổi lao động phải không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng.

Hồ sơ chứng minh người phụ thuộc

Con dưới 18 tuổi

Hồ sơ chứng minh là bản chụp Giấy khai sinh và bản chụp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân (nếu có).

Con từ 18 tuổi trở lên bị khuyết tật, không có khả năng lao động

• Bản chụp Giấy khai sinh và bản chụp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân (nếu có).
• Bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật.

Con đang theo học tại các bậc học

• Bản chụp Giấy khai sinh.
• Bản chụp thẻ sinh viên hoặc bản khai có xác nhận của nhà trường hoặc giấy tờ khác chứng minh đang theo học tại các trường học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, trung học phổ thông hoặc học nghề.

Con nuôi, con ngoài giá thú, con riêng

Hồ sơ cần có giấy tờ khác để chứng minh mối quan hệ như: Bản chụp quyết định công nhận việc nuôi con nuôi, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con…cùng với những giấy tờ theo từng trường hợp cụ thể được nêu trên.

Vợ hoặc chồng là người phụ thuộc

Tại điểm g khoản 1 Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định như sau:

• Bản chụp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân.
• Bản chụp sổ hộ khẩu hoặc bản chụp Giấy chứng nhận kết hôn.

Đối với trường hợp vợ hoặc chồng trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ khác chứng minh người phụ thuộc không có khả năng lao động như:

Chữ ký số Vin–ca

Chữ ký số Easy–ca

Chữ ký số Fpt-ca

Chữ ký số Viettel–ca

Chữ ký số Newtel-ca

Chữ ký số Efy-ca

Chữ ký số Vina-ca

Chữ ký số Bkav-ca

Hóa đơn điện tử VinHoadon

Hóa đơn điện tử iHoadon

Hóa đơn điện tử Easyinvoice

Hóa đơn điện tử eHoadon

Chữ ký số VIN–CA

Chữ ký số EASY–CA

Chữ ký số FPT–CA

Chữ ký số VIETTEL–CA

Chữ ký số NEWTEL-CA

Chữ ký số VINA-CA

Chữ ký số EFY-CA

Chữ ký số BKAV-CA

Hóa đơn điện tử Easyinvoice

Hóa đơn điện tử VinHoadon

Hóa đơn điện tử Efy - iHoadon

Hóa đơn điện tử Bkav-eHoadon

• Bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật đối với người khuyết tật không có khả năng lao động.
• Bản chụp hồ sơ bệnh án đối với người mắc bệnh không có khả năng lao động (như bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn,..).

Cha, mẹ là người phụ thuộc

Đối với hồ sơ chứng minh cha, mẹ là người phụ thuộc thì cũng tại điểm g khoản 1 Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định như sau:

• Bản chụp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân.
• Giấy tờ hợp pháp để xác định mối quan hệ của người phụ thuộc với người nộp thuế như bản chụp sổ hộ khẩu (nếu có cùng sổ hộ khẩu), giấy khai sinh, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Đối với trường hợp trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ chứng minh là người khuyết tật, không có khả năng lao động như:

• Bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật đối với người khuyết tật không có khả năng lao động.
• Bản chụp hồ sơ bệnh án đối với người mắc bệnh không có khả năng lao động (như bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn,..).

Cá nhân khác là người phụ thuộc

Cuối cùng, đối với hồ sơ chứng minh cá nhân khác là người phụ thuộc thì tại điểm g khoản 1 Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định như sau:

• Bản chụp Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân.
• Các giấy tờ hợp pháp để xác định trách nhiệm nuôi dưỡng theo quy định pháp luật.

Các giấy tờ hợp pháp là bất kỳ giấy tờ pháp lý nào xác định được mối quan hệ của người nộp thuế với người phụ thuộc như:

• Bản chụp giấy tờ xác định nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật (nếu có).
• Bản chụp sổ hộ khẩu (nếu có cùng sổ hộ khẩu).
• Bản chụp đăng ký tạm trú của người phụ thuộc (nếu không cùng sổ hộ khẩu).
• Bản tự khai của người nộp thuế theo mẫu ban hành kèm theo văn bản hướng dẫn về quản lý thuế có xác nhận của UBND xã, phường, thị trấn nơi người nộp thuế cư trú về việc người phụ thuộc đang sống cùng.
• Bản tự khai của người nộp thuế theo mẫu ban hành kèm theo văn bản hướng dẫn về quản lý thuế có xác nhận của xã, phường, thị trấn nơi người phụ thuộc đang cư trú về việc người phụ thuộc hiện đang cư trú tại địa phương và không có ai nuôi dưỡng (trường hợp không sống cùng).

Đối với trường hợp nếu người phụ thuộc trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ chứng minh không có khả năng lao động như:

• Bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật đối với người khuyết tật không có khả năng lao động.
• Bản chụp hồ sơ bệnh án đối với người mắc bệnh không có khả năng lao động (như bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn,..).

Quy trình thực hiện giảm trừ gia cảnh

Bước 1: Người nộp thuế xác định điều kiện giảm trừ đối với người phụ thuộc

Bước 2: Người nộp thuế tự chuẩn bị hồ sơ chứng minh người phụ thuộc

Bước 3: Doanh nghiệp đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc lên cơ quan thuế

Lưu ý

• Người nộp thuế phải có mã số thuế thì mới được đăng ký người phụ thuộc.
• Người phụ thuộc đăng ký từ tháng nào được giảm trừ từ tháng đó.
• Nếu muốn trong năm chưa đăng ký, cuối năm phải đăng ký trước 31/12 để được giảm trừ khi quyết toán.

(Điểm c2, khoản 1, điều 9, Thông tư số 111/2013/TT-BTC)

Một số câu hỏi thường gặp về chữ ký số